Η περίπτωση του ψωμιού
Όταν από την αρχή των έκτακτων συνθηκών και του πρώτου σοκ, με την εκδήλωση της πανδημίας εξ αιτίας του COVID-19, άρχισαν να αδειάζουν τα ράφια των super markets από αλεύρι, ένας ήταν ο πρώτος μου συνειρμός. Ένστικτο και αρχετυπική αντίδραση. Γιατί όλοι άρχισαν να ζυμώνουν και να φτιάχνουν στο σπίτι ψωμιά και άλλες ζύμες; Ακόμη και εκείνοι που δεν το είχαν σκεφτεί ποτέ. Δε σταμάτησε η λειτουργία των αρτοποιείων, δεν ανέβηκε κατακόρυφα η τιμή του σιταριού, δε σταμάτησε η λειτουργία των μονάδων παραγωγής αλεύρων, ούτε η διακίνηση όλων των αγαθών που βρίσκεις σε μια λαϊκή αγορά ή σε μεγάλα καταστήματα τροφίμων. Δεν κηρύχθηκε πόλεμος. Κι όμως, το ψωμί κέρδισε μία μάχη. Το ψωμί, το αρχετυπικό στοιχείο της διατροφής μας, που έθρεψε και έσωσε ζωές γενεών και γενεών, κέρδισε τη συλλογιστική του αστικού τρόπου ζωής, όταν αυτός δέχθηκε ένα πλήγμα που διατάραξε θεμελιώδεις ισορροπίες του.
Ο «μαγειρικός» χρόνος
Ποιος αλγόριθμος θα αποφανθεί για την αξία του «μαγειρικού» χρόνου και με ποια κριτήρια; Η μαγειρική, εκτός από τη διαδικασία αυτή καθ’ αυτή, έχει να κάνει και με τον χρόνο και την ενέργεια που απαιτεί η αγορά προϊόντων, η αποθήκευση και η συντήρηση. Και όλα αυτά για δυσανάλογο χρόνο ως προς τη διάρκεια ενός γεύματος. Γι’ αυτό και στις πόλεις καλύφθηκε η ανάγκη να μαγειρεύει για εμάς κάποιος άλλος. Κάτι γρήγορο, κάτι πρόχειρο, ένα πλήρες γεύμα, κάθε λύση, εάν δεν προλαβαίνεις ή δε γνωρίζεις πώς να ετοιμάσεις μόνος σου το φαγητό σου. Τι συμβαίνει όμως όταν αυτή η δυνατότητα περιορίζεται δραματικά; Τότε αλλάζει η εκτίμηση του «μαγειρικού» χρόνου.
Μήπως ήρθε ο καιρός για μια νέα «εστία»;
Όλο αυτό το διάστημα η φλυαρία και η επιφανειακότητα έδωσε τη θέση της στην περίσκεψη και στην ενδοσκόπηση. Το ίδιο συνέβη και με το φαγητό. Σε κάποιους, είμαι βέβαιος, ότι έδωσε την ευκαιρία για μία άλλη προσέγγιση. Η έννοια της «εστίας», με την ίδια λέξη να χρησιμοποιείται για τη φωτιά όπου μαγειρεύεται το φαγητό και για το σπίτι, ίσως να επανεφευρεθεί με σύγχρονους όρους. Το φαγητό είναι φροντίδα, αλληλεγγύη και η μαγειρική μια πράξη ευγένειας και ενσυναίσθησης. Ευκαιρία να εκτιμήσουμε αλλιώς τις σχέσεις, να δώσουμε βαρύτητα στην ποιότητα και όχι στην επιπολαιότητα, στην αειφορία, να μην ανεχτούμε την κερδοσκοπία. Και μην ξεχνάμε ότι μερικά πράγματα δεν αλλάζουν. Η έλευση της φωτιάς άλλαξε τη ζωή των ανθρώπων. Έριξε φως στο σκοτάδι, άλλαξε τη διατροφή τους, τους ζέστανε. Μαζεύτηκαν όλοι γύρω της για να μοιραστούν φαγητό και ιστορίες, εξελίσσοντας την επικοινωνία τους. Η φωτιά και το φαγητό έκαναν το σπήλαιο, «σπιτικό».
Κώστας Γιάντσιος
Editor in Chief biscotto Thessaloniki
Founder FOODKG.gr
